Türk Vergi Hukuku’nda kanuni temsilcilerin þirketin ödenmeyen vergi ve buna baðlý borçlar ile vergi cezalarýna iliþkin sorumluluðu hem 213 sayýlý Vergi Usul Kanunu’nda hem de 6183 sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun’da düzenlenmiþtir. Ancak, mezkûr yasalarýn ilgili maddelerinde kanuni temsilcilerin tanýmý yapýlmadýðý gibi kapsamýna kimlerin girdiði de açýk bir þekilde belirtilmemiþtir. Türk Vergi Hukukundaki kanuni temsilci kavramýna karþýlýk olarak Ýngiliz Hukukunda yönetici kavramý yer almakta ve bu kavramýn alt unsurlarýndan birisini de gölge yönetici oluþturmaktadýr. Bu çalýþmada, Ýngiltere’deki anonim ile limited þirketlerin yönetim yapýlarýna deðindikten sonra þirketten tahsil edilemeyen vergi ve sair yükümlülüklerde sorumluluðuna gidilecek olan “yönetici” ve “gölge yönetici” kavramlarý ele alýnmakta ve anýlan kavramlarýn Türk Vergi Hukukundaki “kanuni temsilci” kavramý ile karþýlaþtýrmasý yapýlmaktadýr.

Ticaret þirketlerinin yeniden yapýlandýrma ya da yapý deðiþikliði kapsamýnda sýklýkla baþvurduklarý uygulamalardan birisi de tür deðiþtirmedir. Tür deðiþtirme, bir ticaret þirketinin hukukî ve ekonomik bütünlüðü bozulmadan, tasfiye edilmeksizin baþka bir þirket türüne dönüþtürülmesidir. Böylece, yeni türe dönüþtürülen þirket, eskisinin devamý olarak faaliyetini sürdürür. Ýþte bu çalýþmada, 6102 sayýlý Türk Ticaret Kanunu’na göre tür deðiþtirmede genel ilke, geçerli tür deðiþtirmeler ile kolektif ve komandit þirketlerin tür deðiþtirmelerine iliþkin özel düzenlemeler üzerinde durulmaktadýr.

Sermayesi belirli bir sýnýrý aþan anonim þirketler ile ortak sayýsýna göre bazý kooperatifler sözleþmeli avukat bulundurmak zorundadýrlar. Anýlan yükümlülüðün ifasý ücret ödemeleri; uyulmamasý ise idarî para cezalarý yönünden anonim þirket ile kooperatife bir maliyet getirmektedir. Oysa, bazý yasal imkânlardan faydalanýlarak anýlan yükümlülükten kaçýnmak mümkündür. Bu çalýþmada, sözleþmeli avukat bulundurma yükümüne tabi olmak istemeyen anonimþirketler ile kooperatiflerin baþvurabilecekleri çözüm yollarý üzerinde durulmaktadýr.