Ortak vergi denetimleri uluslararasý vergi yolsuzluklarý ile mücadelede oldukça etkili olmaktadýr. Bu tür denetimler halen uluslararasý anlaþmalarýn bilgi deðiþimine iliþkin hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir. Ancak özellikle yurt dýþýnda yapýlan incelemelerde, yabancý inceleme elemanlarýnýn yetki ve sorumluluklarý ile ilgili bir netlik bulunmamaktadýr. Benzer þekilde ortak vergi denetimi çerçevesinin henüz ülkelerin iç vergi mevzuatlarýnda da doðrudan bir karþýlýðý bulunmamaktadýr. Bu kapsamda ulusal vergi idareleri arasýnda bir dereceye kadar uyumu saðlayacak yeni model yasal düzenlemelerin gerçekleþtirilmesi gerekmektedir. Daha kapsamlý bir diðer yaklaþým ise ortak vergi denetimleri için genel bir çerçeve çizecek tamamlayýcý usul kurallarý oluþturmaktýr. Bu baðlamda Türkiye’nin de yurt dýþý inceleme sürecinin çerçevesini iç hukukuna dahil etmesi gerekmektedir. Bu çalýþmada sýrasýyla; ortak vergi denetimlerinin yasal dayanaklarý, fayda ve güçlükleri araþtýrýlmakta ve ortak vergi denetimi gerçekleþtiren ülkelerin deneyimlerinden hareketle, ortak vergi denetimlerinin iyileþtirilmesine yönelik çözüm önerileri sunulmaktadýr. Anahtar Kelimeler: Ortak Vergi Denetimi, Bilgi Deðiþimi, Eþ Zamanlý Vergi Ýncelemesi Yurt Dýþýnda Vergi Ýncelemesi, Uluslararasý Vergi Bilgi Deðiþimi Anlaþmalarý JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: H20, H21, H26

Vergi idarelerinin gönüllü vergi uyumunu artýrma giriþimleri özellikle dijitalleþmenin hýzla geliþmesi ile birlikte yeni bir boyut kazanmýþtýr. Bu baðlamda vergi idareleri hem mükellefin uyumunu artýcý, hem de uyum yönetimini güçlendirici yeni arayýþlar içine girmiþtir. Vergi idarelerinde ilaveten vergi türü bazýnda da yeni uyum tasarýmlarý ortaya çýkmaya baþlamýþtýr. Çalýþmada bu üç açýdan yapýlan deðerlendirmenin neticesinde; i) vergi idarelerinin mükelleflerin gönüllü uyumunu artýrmak için vergi temalý eðitimlere (özellikle de çocuklarda ve gençlerde) önem vermesi, ii) vergi idarelerinde mükellef odaklý kendi kendine hizmetlerin artýrýlmasý, iii) vergi idarelerinin gönüllü uyumunu teþvik edici davranýþsal yaklaþýmlar geliþtirmesi, iv) vergi idarelerinin uyum yönetimlerinin yapýsal olarak güçlendirilmesi ve v) vergi idarelerinin gelirin beyanýný kolaylaþtýrmak için otomatik yöntemlerden daha fazla yararlanmasý gerektiði gibi bir takým sonuçlara ulaþýlmýþtýr. Bu çabalarýn tamamýnýn mükelleflerin gönüllü uyumu üzerinde pozitif yönde etkisi olduðuna dair küresel vergi idarelerinden somut örnekler mevcuttur. Anahtar Kelimeler: Vergi Ýdaresi, Vergi Uyumu, Vergi Eðitimi, Davranýþsal Ýçgörü, Uyum Yönetimi. JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: H20, H21, H29